Właściciele dużych mieszkań lub domów czasami chcą je podzielić na dwa mniejsze. Wynika to z sytuacji życiowej: dorosłych dzieci, rozwodu, wspólnego mieszkania rodzeństwa.
Na podział dużego mieszkania często decydują się właściciele, którzy chcą przeznaczyć mieszkanie na wynajem. Dzięki temu dysponują dwoma lokalami na wynajem. Podział mieszkania na dwa mniejsze jest możliwy, o ile lokal spełnia określone kryteria. Zanim rozpoczną się prace budowlane, właściciel musi zdobyć kilka pozwoleń. Oznacza to urzędniczą przeprawę.
Podstawowe warunki lokalowe
Nie każde duże mieszkanie nadaje się do podziału na dwa mniejsze. Podstawowym warunkiem do podziału lokalu na dwa oddzielne mieszkania jest taki jego układ, który umożliwia stworzenie dwóch lokali z odrębnymi wejściami z klatki schodowej. Najczęściej taka sytuacja ma miejsce w przypadku domu jednorodzinnego lub kiedy na etapie budowy budynek mieszkalny został zaprojektowany jako dwurodzinny z osobnymi wejściami, ale potem zmieniono plany i zbudowano tylko jedno wejście. Trudno wykonać podział mieszkania w bloku, ponieważ nie ma możliwości wykonania dwóch osobnych wejść.
Przebudowa mieszkania w kamienicy
W starszych kamienicach jest możliwość przebudowy, bowiem wielkość i ukształtowanie lokali sprzyja tworzeniu odrębnych mieszkań. Podział lokalu nie może mieć wpływu na inne mieszkania w budynku i raczej nie powinien spowodować zmiany w metrażu przerabianego lokalu. Prawnie jest możliwa zmiana metrażu mieszkania po przebudowie, ale wiąże się to z dodatkowymi formalnościami i dużo większymi kosztami remontu.
Wymogi formalne
Aby była możliwa przebudowa lokalu mieszkalnego, to osoba, która chce tego dokonać, musi uzyskać zgodę wspólnoty mieszkaniowej. Decyzja w powyższej sprawie musi być podjęta na drodze uchwały. W sytuacji, kiedy podział mieszkania będzie wiązał się z ingerencją w część wspólną, np.: poprzez wybicie nowych drzwi na klatce schodowej, to wspólnota mieszkaniowa musi wyrazić zgodę na takie działanie w formie uchwały. Uzyskanie pozwolenia od wspólnoty mieszkaniowej na utworzenie dwóch mieszkań w jednym lokalu nie jest oczywiste i zależy jedynie od dobrej woli członków wspólnoty. Brak zgody wspólnoty mieszkaniowej nie oznacza końca marzeń właściciela lokalu o podziale mieszkania. Sprawę można oddać do sądu i uzyskać zgodę sądową.
Kiedy właściciel mieszkania ma w ręku zgodę na przebudowę może przystąpić do następnego etapu formalności. Kolejnym krokiem przybliżającym do dużych zmian w mieszkaniu jest uzyskanie zaświadczenia o samodzielności, które wydaje starosta lub prezydent miasta. Jeżeli podział mieszkania wiąże się z podjęciem prac remontowych lub budowlanych wiąże się z uzyskaniem pozwolenia na budowę lub koniecznością zgłoszenia prac remontowych. Ostatnim etapem formalnym jest notariusz, przy którym dokonuje się ustanowienia odrębnej własności nowych lokali w budynku. Sporządza się w tym celu akt notarialny wraz z wnioskiem o zmianę w księgach wieczystych.
Ewentualna zmiana metrażu
Jeżeli planowana jest zmiana metrażu mieszkania, to o wiele trudniej uzyskać wszystkie zgody. Wspólnota mieszkaniowa i władze lokalne niechętnie patrzą na ingerencję w wielkość mieszkania. Najlepszym rozwiązaniem jest planować przeróbkę w taki sposób, aby nie zmieniać wielkości wyjściowej mieszkania.
Numeracja mieszkań po podziale
Dzielenie mieszkania lub domu na dwie części wykonuje się po to, aby każdy z właścicieli miał swój własny lokal mieszkalny. Trzeba się liczyć ze zmianą adresu. Konieczna jest nowa numeracja. Nowe numery pojawiają się po uzyskaniu zaświadczenia o samodzielności. Po podziale nieruchomości na dwa lokale do cyfry dodaje się litery alfabetu. Po uzyskaniu zaświadczenia w akcie notarialnym ustanowienia odrębnej własności lokali następuje powielenie numeru wynikającego z zaświadczenia. W sądzie rejonowym w wydziale ksiąg wieczystych trzeba założyć księgę wieczystą dla nowo powstałych lokali. Numer lokalu zostaje zapisany na podstawie aktu notarialnego i zaświadczenia o samodzielności.