Zgodnie ze starym porzekadłem dom to nie mury, lecz mieszkający w nim ludzie. Aby jednak ludziom tym, mieszkało się w nim wygodnie i przyjemnie, budynek ów musi być funkcjonalny i przemyślnie zaprojektowany. Czym zatem sugerować się planując budowę naszego przyszłego domu? Serdecznie zapraszamy do zapoznania się ze szczegółami naszego poradnika.
Cechy działki
Wybierając projekt domu w pierwszej kolejności należy wziąć pod uwagę specyfikę działki. Ważna jest jej wielkość, usytuowanie względem innych posesji, ilość i ulokowanie drzew oraz typ obecnego w ramach niej gruntu. W każdym przypadku bowiem trzeba liczyć się z tzw. MPZP, czyli – odgórnie narzucanym przez właściwą dla danej miejscowości gminę – planem zagospodarowania przestrzennego.
Dokument ten stanowi dla każdego inwestora podstawowe ograniczenia względem pozostających w jego zasięgu projektów domów. Zawiera on informacje odnoszące się m.in. do maksymalnej wysokości, szerokości i ilości pięter planowanego do wybudowania obiektu, a także kąta pod jakim nachylony może być dach, czy też jego dopuszczalnego rodzaju pokrycia. Istotną informacją jest fakt, iż MPZP to problem, którego uniknąć się nie da, nawet wtedy, gdy teren, w obrębie którego zlokalizowana jest nasza posesja owego dokumentu nie posiada. Wówczas trzeba złożyć wniosek, na podstawie którego zostaną ustalone możliwe warunki zabudowy i dopiero po ich otrzymaniu dokonać wyboru – mieszczącego się w podanych kryteriach – projektu budynku.
Układ funkcjonalno-przestrzenny
Kiedy uporamy się już z kwestiami formalnymi i wiemy już z grubsza na co możemy sobie pozwolić w kontekście MPZP, w następnym kroku należy zastanowić się nad optymalnym dla nas układem wnętrza. Nie zapominajmy bowiem, że dom buduje się najczęściej tylko raz w życiu, zatem decyzję odnośnie do ilości oraz rodzajów uwzględnionych w ramach niego pomieszczeń trzeba bardzo gruntownie przemyśleć.
W żadnym domu z pewnością nie powinno zabraknąć odpowiedniej ilości sypialni, uwzględniającej również tych członków rodziny, którzy mogą pojawić się dopiero w przyszłości. W ramach swojej prywatnej przestrzeni – oprócz miejsca do spania – każdy lokator powinien także dysponować miejscem do podejmowania indywidualnych aktywności oraz przechowywania wszystkich użytkowanych na co dzień przedmiotów. Ponadto, projekt Twojego domu musi zawierać w sobie przynajmniej jedną łazienkę, kuchnię, część jadalnianą oraz pokój pozwalający na wspólne spędzanie czasu z bliskimi, czy też organizację spotkań ze znajomymi i dalszą rodziną. Dla osób planujących postawienie domu o ograniczonej przestrzeni, dobrym pomysłem na zawarcie w jego konstrukcji wszystkich niezbędnych elementów, może być np. połączenie salonu z otwartą kuchnią oraz jadalnią.
W zależności od rozmachu inwestycji można zdecydować się również na opcjonalne pomieszczenia, dodatkowo zwiększające funkcjonalność obiektu. Są to m.in.:
- spiżarnia,
- pomieszczenie gospodarcze (oddzielne lub połączone z garażem),
- kotłownia,
- garderoba,
- dodatkowa łazienka dla gości lub toalety sąsiadujące z sypialniami poszczególnych lokatorów.
Jeśli chodzi o docelowy układ wnętrza, jako uniwersalną wskazówkę, przekładającą się na jego przyszłą wysoką użytkowość, warto przyjąć z kolei wydzielanie w ramach domu stref. Optymalnie jest bowiem, jeśli lokatorzy w jednej części domu śpią, zaś w drugiej jedzą, bawią się, rozmawiają i spędzają wspólnie czas.
Określ budżet – czyli koszt budowy
Drugie, tuż obok MPZP, najistotniejsze ograniczenie związane z planowaniem budowy naszego przyszłego miejsca zamieszkania.
Ogólna zasada w tym przypadku jest taka, że tym mniejsza cena danego obiektu, im mniejsza i prostsza jest jego bryła. Nie znaczy to jednak bynajmniej, że kierując się chęcią zredukowania kosztów, możemy jedynie zmniejszać całkowity metraż nieruchomości. W praktyce istnieje bowiem szereg pomysłowych i bardzo praktycznych rozwiązań, zwiększających ekonomiczność planowanej inwestycji. Mają one związek m.in. z:
- umiejscowieniem kotłowni w stosunku do instalacji gazowej,
- zastosowaniem dachu o prostej (a przez to także relatywnie taniej) konstrukcji – np. dwuspadowego,
- optymalnym rozmieszczeniem przewodów spustowych,
- wysokością ścianki kolankowej, dzięki której możliwe jest późniejsze zaadaptowanie poddasza na niemal dowolnego rodzaju dodatkowe pomieszczenie,
- prostym i pozbawionym rozmaitych wyskoków i wykuszy kształtem obiektu.
Przed zapadnięciem wiążących decyzji warto zatem uprzednio poradzić się naszego architekta, gdyż może okazać się, że po zastosowaniu pozornie niewielkich zmian w projekcie, uda nam się istotnie obniżyć wydatki lub małym kosztem uzyskać dodatkową przestrzeń użytkową. Dodatkowo warto wybrać projekt domu z kosztorysem.
Estetyka – Twój dom musi Ci się podobać
Walory wizualne przyszłego domu to czynnik, który powinno brać się pod uwagę nie wcześniej, niż po właściwym przeanalizowaniu jego właściwości funkcjonalnych. Dopiero jeśli ów etap mamy już za sobą, możemy z czystym sumieniem zastanowić się nad tym, w jakim stylu chcielibyśmy utrzymać ogólną estetykę budynku. Oczywiście ciężko tutaj o jedno proste rozwiązanie, bowiem wszystko zależy od upodobań konkretnego inwestora, jednak z całą pewnością warto pamiętać o tym, aby nasz projekt był spójny estetycznie z otoczeniem. Dodatkowo ponownie na horyzoncie pojawia się MPZP, które również i w tym miejscu nakłada na nas pewne ograniczenia.
Jeżeli chodzi zatem o względy estetyczne, wybierajcie swój przyszły dom kierując się gustem, lecz nie zapominajcie przy tym, aby nie odstawał on za bardzo od stylu pozostałych, okolicznych budynków oraz, żeby był on zgodny z lokalnymi warunkami zabudowy.
Parterowy, piętrowy czy z poddaszem użytkowym
Tak jak w poprzednim przypadku, kwestia ta uzależniona jest od indywidualnych preferencji inwestora, bowiem każda z opcji ma swoje wady i zalety. W domach piętrowych łatwiej jest o właściwe wygospodarowanie strefy nocnej i dziennej, lecz z drugiej strony utrzymanie porządku i przemieszczanie się w ramach ich wnętrz jest bardziej wysiłkowe. Ponadto dom parterowy jest przeważnie tańszy w budowie, ale aby uzyskać zbliżony metraż do swojego dwukondygnacyjnego odpowiednika, wymaga posiadania większej (a więc jednocześnie droższej) działki. No i nie możemy zapominać o MPZP, które jasno określa, czy na danym terenie istnieje w ogóle możliwość wzniesienia obiektu piętrowego.
Twoje potrzeby
Kiedy uda się już nam przebrnąć przez wszystkie, wcześniej opisane etapy planowania domu, należy po raz ostatni upewnić się, czy jego projekt w pełni odpowiada naszym oczekiwaniom i potrzebom. W tym celu warto dogłębnie rozważyć specyfikę naszego codziennego trybu życia i odpowiedzieć sobie na pytania, takie jak:
- Czy w kontekście usposobienia i liczebności członków naszej rodziny, powinniśmy postawić na szerokie korytarze, ułatwiające przemieszczanie się po domu, czy raczej ograniczyć ich wielkość, zyskując dodatkową przestrzeń na właściwe pomieszczenia?
- Czy w rodzinie mamy małe dzieci, których sypialnie powinny być zlokalizowane blisko naszych, aby zmniejszyć dystans, konieczny do regularnego pokonywania przez nas w środku nocy?
- Z których pomieszczeń będziemy korzystać najczęściej i jak w związku z tym powinny być one usytuowane względem siebie?
- Czy przy małych dzieciach, połączenie salonu z kuchnią i jadalnią jest dobrym pomysłem?
- Ile łazienek będzie stanowić dla nas optymalną liczbę?
- Czy przyjęty przez nas plan domu, będzie dobrze się sprawdzał z biegiem upływających lat?
Dopiero po uzyskaniu bowiem całkowitej pewności, że projekt spełnia wszystkie nasze istotne oczekiwania, powinniśmy rozpoczynać docelową inwestycję. Dokument ten to wszakże nie tylko kreski na papierze, lecz szczegółowa wizja miejsca, w którym nierzadko przyjdzie nam spędzić resztę życia.