Ze sprężonym powietrzem spotykamy się na co dzień, choć rzadko zdajemy sobie z tego sprawę. Wystarczy jednak użyć dezodorantu w spray’u albo podpompować opony na stacji benzynowej, by ze sprężonego powietrza lub gazu skorzystać. To ono także, do spółki z pompą, powoduje, że z naszych kranów leci woda pod ciśnieniem.
Dwa lata temu głośna była sprawa pewnego nastolatka, który wysadził w powietrze część budynku mieszkalnego, czyszcząc w niewentylowanej łazience swojego laptopa. Nie wiedział, nieborak, że to, co zawierała puszka ze sprężonym powietrzem do czyszczenia komputerów, było w rzeczywistości mieszanką łatwopalnych gazów. Chłopak miał dużo szczęścia, że przeżył, nawet umiarkowanie pokiereszowany, i nie spowodował obrażeń u innych osób. Poważnie jednak uszkodził budynek i zaparkowane pod nim samochody.
Sprężanie powietrza jest drogie
Stosowanie sprężonego powietrza jest tak powszechne, że trzeba je wytwarzać w dużych ilościach. Około 10% energii elektrycznej w Europie zużywane jest właśnie przez kompresory. Sprężone powietrze niezbędne jest bowiem w rozmaitych układach gromadzących energię, maszynach i narzędziach pneumatycznych. To ono zapewnia rozruch silników wysokoprężnych na statkach, a także ruch pantografów w tramwajach i lokomotywach elektrycznych. Sprężone powietrze obsługuje układy hamulcowe, a ludziom zapewnia zapas tlenu wszędzie tam, gdzie go brakuje, w tym w samolotach pasażerskich. W gabinetach stomatologicznych służy do oczyszczania i osuszania miejsc poddawanych zabiegom. Jest też środkiem czyszczącym wszędzie tam, gdzie nie można używać wody ani płynów.
Sprężarki, czyli kompresory
Istnieje wiele rodzajów kompresorów, czyli maszyn do wytwarzania sprężonego powietrza oraz zwiększania ciśnienia rozmaitych gazów. Kompresory kupować można m.in. w firmie Blastech – https://blastech.pl/produkty/kompresory/rodzaje-kompresorow/.
Są to więc na przykład kompresory śrubowe, których zasada działania polega na pracy dwóch stykających się ze sobą równolegle śrub. Powietrze wchodzi w przestrzeń pomiędzy nimi, a ta zmniejsza się wraz z kolejnymi obrotami. Sprężarki śrubowe są powszechnie stosowane w kolejnictwie oraz wielu branżach przemysłu.
Sprężarki olejowe i bezolejowe
Są to nierzadko sprężarki olejowe. Olej zapewnia chłodzenie, a także uszczelnia przestrzeń między śrubami, przez co sprężanie jest bardziej efektywne. Oczywiście drobiny oleju muszą być za pomocą filtrów usuwane z produkowanego kondensatu.
Szczególnym rodzajem kompresorów olejowych są maszyny z napędem bezpośrednim, w których silnik połączony jest bezpośrednio z blokiem sprężającym, dzięki czemu nie powstają straty w układzie przenoszenia napędu.
Istnieją również kompresory śrubowe bezolejowe. Niektóre wykorzystują do uszczelniania i chłodzenia wodę, inne pracują na sucho. Ta odmiana jest jednak mniej efektywna i nie pozwala uzyskiwać dużych ciśnień. Aby zwiększyć wydajność kompresorów bezolejowych, stosuje się w nich nie jeden, a kilka układów śrub sprężających.
Ciekawą odmianą kompresorów są doprężacze, czyli maszyny do podnoszenia ciśnienia już sprężonego powietrza. Można dzięki nim uzyskiwać ciśnienie 40 bar i więcej.