Chcąc zmienić miejsce zamieszkania, często rozważamy tylko dwie możliwości, jakimi są kupno mieszkania lub wynajem innego, prywatnego lokalu. Istnieje jednak jeszcze jedno, pośrednie rozwiązanie, czyli mieszkanie komunalne. Jak można otrzymać status lokatora komunalnego? Czy możliwy jest wykup mieszkania komunalnego? Czy taki lokal można dziedziczyć?
Czym jest mieszkanie komunalne
Każde mieszkanie komunalne jest własnością gminy, która prawa do zamieszkania w tych lokalach przyznaje osobom spełniającym odpowiednie kryteria. Nieruchomości należące do gminy charakteryzują się zwykle niższym czynszem niż mieszkania własnościowe i stanowią rodzaj wsparcia dla osób, które nie mogą pozwolić sobie na kupno mieszkania.
W związku z tym, że mieszkania komunalne można dziedziczyć, bardzo często po kilkadziesiąt lat mieszkają w nich ci sami lokatorzy, a później ich dzieci.
Wniosek o mieszkanie komunalne pierwszym krokiem do otrzymania statusu lokatora komunalnego
Aby otrzymać prawa do lokalu komunalnego, należy w urzędzie gminy złożyć wniosek o mieszkanie komunalne. Kryteria, wg których przyznawane są takie mieszkania, określane są indywidualnie przez każdą gminę. Oto główne warunki, które zazwyczaj trzeba spełnić:
- Należy przedstawić dochody członków gospodarstwa domowego i udokumentować, że będzie nas stać na opłacanie czynszu w mieszkaniu komunalnym i jednocześnie, że obecne dochody nie pozwalają nam np. na zaciągnięcie kredytu hipotecznego na mieszkanie.
- Nie można posiadać praw do żadnego innego lokalu mieszkalnego.
- Często trzeba spełnić też wymogi dotyczące czasu zameldowania lub zatrudnienia na terenie danej gminy przed otrzymaniem statusu lokatora komunalnego.
Jeśli wniosek będzie rozpatrzony pozytywnie, zostaną nam przedstawione propozycje lokali (zwykle maksymalnie trzy). I choć wybór nie będzie może największy, warto dokładnie sprawdzić oferowane mieszkania. Więcej informacji na temat oględzin mieszkań z rynku wtórnego znajdziesz w artykule: „Czego nie powie Ci sprzedający – przemyślany zakup mieszkania„.
Uchwały na temat przyznawania lokali komunalnych określają także, kto ma pierwszeństwo w przyznaniu praw do lokalu, jakie mogą być warunki zamiany mieszkania na inne oraz jaki jest tryb rozpatrywania wniosków.
Dziedziczenie mieszkań komunalnych
Osoby, na które przechodzi prawo najmu lokalu po śmierci najemcy, są ściśle określone. Ponieważ mieszkania lokatorskie nie są własnością najemcy, nie podlegają ogólnym zasadom dziedziczenia. W przypadku śmierci najemcy mieszkania komunalnego, prawo do najmu lokalu zyskują: małżonek, dzieci najemcy i ich współmałżonkowie, osoba, która pozostawała we wspólnym pożyciu z najemcą, (np. konkubent/konkubina) lub inne osoby, którym najemca wypłacał świadczenia alimentacyjne.
Wskazane osoby otrzymają prawa do najmu lokalu tylko wtedy, gdy na stałe mieszkały w danym lokalu do śmierci najemcy.
Wykup i zamiana mieszkania komunalnego
Mieszkanie komunalne bardzo często można wykupić na własność. Miasta oferują z tego tytułu różnego rodzaju upusty. Zdarza się, że takie lokale można wykupić nawet za 10-30% ceny rynkowej. Nie jest to jednak reguła – niektóre gminy nie oferują takich bonifikat.
Jeśli przyznane nam mieszkanie komunalne przestaje zaspokajać nasze potrzeby, możemy zamienić je na inne. W tym celu jesteśmy zobowiązani do znalezienia lokatorów, którzy będą chętni na wymianę, a następnie do złożenia wniosku o wzajemną zamianę lokali (przez obie strony). Do wniosku obie strony muszą dołączyć m.in.: umowy najmu mieszkań, zaświadczenia o wysokości dochodów, miejscu zameldowania, stanie cywilnym. Jeśli któreś z mieszkań jest lokalem własnościowym z hipoteką, należy przedstawić odpis z księgi wieczystej i akt notarialny.
Chcesz znaleźć i kupić mieszkanie idealnie dostosowane do Twoich potrzeb i budżetu oraz dowiedzieć się więcej o całym procesie? Sprawdź narzędzie Navidom!