Spadek zazwyczaj kojarzy się z czymś miłym. Bliski pomyślał o osobie z rodziny, docenił, zapisał cenną dla siebie rzecz,: dom, mieszkanie, biżuterię, kolekcję sztuki, biżuterię, samochód, grunt. Spadek to dowód zaufania. Spadkodawca wiedział, że spadkobierca zadba o zapisaną rzecz. Niestety, są sytuacje, że spadek oznacza więcej problemów niż pożytku. Jest tak w przypadku zadłużonej nieruchomości otrzymanej w spadku. Co wtedy robić? Czy przyjąć spadek? To trudne pytania, z którymi musi zmierzyć się osoba obdarowana.
W pakiecie z długiem
Otrzymanie w spadku nieruchomości, na którą zaciągnięty jest kredyt lub obciążona jest innym długiem oznacza, że w spadku zostało przekazane także zadłużenie. Dług czasami jest wyższy niż wartość nieruchomości. Wtedy można mieć pewność, że zamiast dochodowej nieruchomości, albo fajnego mieszkania, czy cennego gruntu, będą niekończące się koszty i kłopoty z wierzycielami. W przypadku obciążenia nieruchomości kredytem hipotecznym, obowiązująca umowa kredytowa wygasa w monecie dostarczenia do banku aktu zgonu kredytobiorcy. Jednak w przypadku przejęcia nieruchomości w spadku, to na spadkobierca jest zobowiązany kontynuować spłatę zadłużenia w banku. Media czasem informują, że zdarzają się sytuacje kuriozalne, kiedy po rodzicach nieruchomość z długami dziedziczy niepełnoletnie dziecko. Długi spadkowe bywają ogromne i mogą być dla budżetu spadkobiercy sporym obciążeniem.
Możliwości spadkobiercy
Spadek z zadłużeniem nie jest sytuacją bez wyjścia. Prawo daje spadkobiercy 3 możliwości wyjścia z sytuacji. Po pierwsze odrzucenie spadku – można to zrobić w ciągu 6 miesięcy od otrzymania informacji o spadku. Nie ma znaczenia wartość spadku i wysokość długu. Przed notariuszem składa się specjalne oświadczenie o odrzuceniu spadku.
Decyzja o odrzuceniu spadku może być bardzo trudna, w sytuacji, kiedy spadkobierca mieszka w domu lub mieszkaniu. Jeżeli spadkobierca odrzuci spadek, to zostaje wydziedziczony ze spadku. Nie przysługuje takiej osobie prawo do spadku. W przypadku odrzucenia spadku w terminie, zadłużony spadek przypada dzieciom osoba, która spadek odrzuciła. Za niepełnoletnie dziecko spadek może odrzucić rodzic. Można również przyjąć cały spadek bez ograniczeń odpowiedzialności i spłaca dług. To wersja wybierana w sytuacji, kiedy wartość spadku jest wyższa niż zadłużenie i opłaca się spłacić zobowiązanie.
Jeszcze jednym sposobem na pozbycie się długów spadkowych jest przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza, tzn: ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy za długi, tylko do wysokości wartości nieruchomości. Krótko mówiąc: jeżeli dom jest warty 300 tys., a hipoteka na nim jest w wielkości 420 tys., to spadkobierca spłaca jedynie 300 tys. , to znaczy do wartości domu (otrzymanego spadku). To rozwiązanie jest opłacalne dla osób, które nie chcą przejmować nieruchomości, a jedynie pieniądze, które pozostały po sprzedaży nieruchomości i po spłacie przez bank wierzycieli. Zmiana właściciela nie powoduje wygaśnięcia hipoteki. Bankowi w dalszym ciągu przysługuje prawo do zaspokojenia swoich roszczeń z nieruchomości.
Negocjacje z wierzycielami
W sytuacji śmierci właściciela zadłużonej nieruchomości, wierzyciele chętnie negocjują z spadkobiercami. Wtedy jest możliwość porozumienia się i wypracowania korzystnych reguł spłaty zadłużenia. Wierzyciele mogą zgodzić się na zmniejszenie zadłużenia.
Ważny termin
Na decyzję odnośnie losów spadku z zadłużeniem spadkobierca ma pół roku. Jeżeli w tym czasie nie zrzeknie prawa do spadku przed notariuszem musi spłacać całe zobowiązanie. Termin nie podlega przywróceniu, a złożenie oświadczenia po tym czasie, nie powoduje skutków prawnych. Warto pamiętać, że za spłatę długów spadkowych odpowiadają wszyscy spadkobiercy. Jeżeli spadkobiercą jest osoba niepełnoletnia lub ubezwłasnowolniona, to niezłożenie oświadczenia przed notariuszem o zrzeczeniu się spadku, powoduje, że osoba dziedziczy spadek z dobrodziejstwem inwentarza, to znaczy spłaca dług do wysokości wartości odziedziczonego majątku.