Beton to obecnie najczęściej wykorzystywany materiał budowlany. Jego konkurencyjność w stosunku do innych materiałów powoduje, że wykorzystywany jest do wznoszenia rozmaitych obiektów, w tym wiaduktów, dróg i budynków. W produkcji betonu mogą być stosowane rozmaite dodatki, dzięki którym istnieje możliwość dostosowania właściwości betonu do środowiska, w jakim będzie wykorzystywany. Ogromne znaczenie ma też klasa betonu, która określa wytrzymałość materiału na ściskanie. Im wyższą wartość przybiera, tym większą odporność na ściskanie będzie wykazywał beton.
Wprowadzenie
Beton jest materiałem kompozytowym, który powstaje ze zmieszania spoiwa (cementu) z wypełniaczem (kruszywem) oraz wody. W jego składzie mogą się też pojawiać różne dodatki, które nadają mu rozmaitych właściwości. Cechy oraz jakość betonu zależą od rodzaju i jakości składników, które wykorzystane zostały do przygotowania mieszanki betonowej, a także ich wzajemnych proporcji. Nazwa betonu może pochodzić od rodzaju użytych to jego otrzymania materiałów (spoiwa albo kruszywa) i dodatków lub od jego struktury. Dzięki temu można otrzymać np.:
-
pianobeton – poprzez dodanie do mieszanki czynnika pianotwórczego;
-
beton wałowy – jego zagęszczenie odbywa się przy użyciu walców;
-
beton żywiczny – powstaje ze zmieszania kruszywa kwarcowego z żywicą;
-
beton zbrojony – otrzymuje się go dodając włókna: stalowe, polimerowe, polipropylenowe lub szklane.
Beton zwykły
Wytrzymałość betonu zależy od jego gęstości. Jest ona podstawą do wyodrębnienia następujących rodzajów materiału: beton ciężki, zwykły i lekki. Beton ciężki posiada ciężar objętościowy (gęstość) przekraczający 2600 kg/m3. Do jego wykonania stosuje się specjalne kruszywa, np. stalowe lub barytowe. Bardzo dobrze sprawdza się jako osłona biologiczna przed promieniowaniem jonizującym. Beton lekki natomiast, charakteryzuje się ciężarem objętościowym w zakresie od 800 do 2000 kg/m3 i otrzymywany jest z kruszyw lekkich (np. pumeks, keramzyt). Przykładem lekkiego betonu jest beton komórkowy i styrobeton. Betony lekkie znajdują zastosowanie przy wykonywaniu elementów ściennych, stropowych średniowymiarowych oraz drobnowymiarowych. Beton zwykły z kolei, to taki, którego gęstość wynosi od 2000 do 2600 kg/m3. Otrzymuje się go przy zastosowaniu kruszyw naturalnych i łamanych (np. piasek, żwir, grys granitowy). Beton zwykły stosowany jest w strukturach betonowych i żelbetowych.
Klasy betonu
Klasa betonu to wartość, która określa jego wytrzymałość na ściskanie. Zgodnie z obowiązującą normą PN-EN 206.2014 przyjmuje się następujące oznaczenia klas betonu: C8/10, C12/15, C16/20, C20/25 itd. C20/25 oznacza beton o minimalnej wytrzymałości charakterystycznej oznaczonej na próbkach walcowych wynoszącej 20 MPa (próbka walcowa o wymiarach: średnica 15 cm, wysokość 30 cm) i minimalnej wartości wytrzymałości charakterystycznej (wytrzymałość charakterystyczna to wartość osiągana przez minimum 95% próbek danej partii, równoznaczne jest to z 5% przedziałem ufności) oznaczonej na próbkach sześciennych wynoszącej 25 MPa (próbka sześcienna 15 × 15 × 15 cm). Dla betonów lekkich ta sama norma wprowadza oznaczenie symbolem LC../.. (np. LC20/22).
Klasa betonu a jego zastosowanie
Zależnie od klasy betonu, materiał znajduje rozmaite zastosowanie. Beton o większej wytrzymałości będzie służył do wykonywania odmiennych prac budowlanych, niż ten, który posiada małą wytrzymałość na ściskanie. Praktycznie na każdej budowie, bez względu na to jaki obiekt jest wznoszony, stosowany jest beton zwykły. Najczęściej wykorzystywany jest beton o klasie C16/20. Swoje zastosowanie znajduje między innymi do budowy fundamentów, stropów i ścian piwnic. Jednak również betony o niżej klasie wykorzystywane są w prowadzeniu różnych prac budowlanych. Przykładem jest beton w klasie C8/10, który ze względu na swoją niską wytrzymałość na ściskanie, określany jest jako „chudy beton”, lub potocznie „chudziak”. Wykorzystuje się go do budowy różnych elementów budynku, gdzie wysoka wytrzymałość nie jest konieczna (np. warstwa podkładowa pod ławy fundamentowe). Co więcej, zastosowanie do wykonania tych elementów betonu o wyżej klasie może utrudniać wykonanie kolejnych etapów budowy. Przykładowo, jeśli przy budowie budynku do wykonania podkładu wykorzystano beton o wyżej klasie, może to znacznie utrudnić zrobienie podkuć w trakcie montażu instalacji kanalizacyjnej. Warto zatem, przy wykonywaniu określonych elementów konstrukcyjnych budynku, stosować się do zaleceń konstruktora. Odpowiednią klasę wytrzymałości betonu dobiera on na podstawie wykonanych obliczeń.
Chudy beton
Materiał określany mianem chudego betonu charakteryzuje się niższą, w stosunku do wyższych klas betonu, zawartością cementu. Konsystencja chudego betonu przypominać może mokrą ziemię w przypadku tak zwanych betonów półsuchych lub może być plastyczna bądź płynna. Z uwagi na proporcje składników przyjęte do sporządzenia mieszanki, posiada on niewielką wytrzymałość na ściskanie. Koszty samodzielnego wykonania betonu na placu budowy mogą być nieznacznie niższe niż w przypadku zamówienia go w betoniarni. Jeśli jednak inwestorowi zależy na jakości materiału, powinien rozważyć tą drugą opcję. O szczegóły dotyczące możliwości zamówienia chudziaka warto pytać bezpośrednio u producenta http://betonnadom.pl/zanim-kupisz/faq/chudy-beton-czym-jest-i-gdzie-mozna-go-stosowac.
Do przygotowania chudego betonu we własnym zakresie konieczne jest zakupienie właściwego materiału. Jest to proces pracochłonny i wymagający dokładności. Często inwestor w związku z jego przygotowaniem dodatkowo musi ponieść koszty robocizny.
Zastosowanie chudego betonu
Chudy beton znajduje zastosowanie na każdej budowie. Wykorzystywany jest między innymi do układania warstwy podkładowej pod ławy fundamentowe, a także posadzki. Przy wylewaniu fundamentów, jego głównym zadaniem jest wyrównanie podłoża i zmniejszenie napływu i odpływu wody do betonu konstrukcyjnego. Chudziak układany jest bezpośrednio na gruncie. Jego zadaniem jest zwiększenie stabilności i wytrzymałości konstrukcji.
Chudy beton stosuje się też jako warstwę wyrównującą pod podłogi. Stanowi on wtedy pierwszą warstwę stabilizującą. Warstwa ta staje się podstawą, na której można układać kolejne warstwy np. warstwę izolacyjną, następnie jastrych anhydrytowy i warstwy wykończeniowe parkiet, płytki, panele czy inne okładziny podłogowe.
Kilkucentymetrowa wylewka chudego betonu stanowi też podstawę, od której rozpoczyna się budowę komina. Na tak przygotowanej wylewce o grubości około 5-10 cm rozkłada się zbrojenie i beton, a w kolejnym etapie buduje fundament pod komin.
grafika: pixabay.com