Zarówno podesty robocze, jak i rusztowania to konstrukcje wykorzystywane do prac na wysokościach. Podest roboczy, choć pod względem konstrukcyjnym przypomina nieco rusztowanie, jest zdecydowanie od niego mniejszy i lżejszy, dlatego używany jest do prostych prac budowlanych. Czym charakteryzują się obydwa rozwiązania? Co wziąć pod uwagę podczas ich wyboru? Sprawdźmy!
Różnice pomiędzy rusztowaniem a podestem roboczym
Rusztowanie jest tymczasową konstrukcją umożliwiającą prace na wysokości od dwóch do nawet kilkudziesięciu metrów nad ziemią. Wykorzystywane jest przy budowach lub remontach budynków, a także jako tymczasowa konstrukcja nośna na przykład przy wznoszeniu scen i estrad na wolnym powietrzu. Do najpopularniejszych ich rodzajów możemy zaliczyć rusztowania elewacyjne, wiszące, ramowe, modułowe, warszawskie oraz rusztowania przejezdne.
Podest roboczy to konstrukcja, która swoją budową przypomina nieco rusztowanie, ale jest od niego zdecydowanie mniejsze. Składa się z niewielkiej platformy usytuowanej na dwóch drabinach ustawionych do siebie równolegle. Podesty robocze mogą mieć różne rozmiary, a ich zasięg roboczy obejmuje z reguły od 2 do 4 metrów. Konstrukcja tego rodzaju najczęściej używana jest do prac malarskich, wykończeniowych, konserwacyjnych, monterskich lub innych o podobnym charakterze.
Czym się kierować przy wyborze podestu roboczego?
Wybierając podest roboczy głównym kryterium, którym powinniśmy się kierować, jest bezpieczeństwo, dlatego warto upewnić się, czy wybrany podest spełnia normy i przepisy BHP dotyczące prac na wysokościach. Ważne jest, aby posiadał odpowiednie zabezpieczenia takie jak poręcze czy drabinki. Warto również wiedzieć, jakiego typu prace będą na nim wykonywane, by dopasować wysokość podestu oraz jego wysokość roboczą do ich charakteru. Dopuszczalne obciążenia pomostów to kolejna kwestia, na którą należy zwrócić uwagę. Podest powinien być odpowiednio wytrzymały, aby utrzymać pracowników oraz narzędzia i materiały.
Na co zwrócić uwagę wybierając rusztowania?
Rusztowanie to solidna konstrukcja umożliwiająca pracę na dowolnych wysokościach. Na rynku dostępne jest wiele ich rodzajów, dlatego wybór jest niełatwy, a przecież od jakości rusztowania zależy bezpieczeństwo pracowników budowlanych. Zatem jak wybrać odpowiednie rusztowanie? Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na:
- Rodzaj wykonywanych prac na rusztowaniu
Na początku należy określić, jakie prace będą wykonywane na rusztowaniu. Rodzaj przeprowadzanych prac może wymagać konkretnego typu rusztowań. Warto tu również nadmienić, iż niektóre rusztowania przeznaczone są tylko do wykańczania wnętrz, a inne do prac na zewnątrz budynku.
- Wysokość rusztowania
Kolejnym kryterium przy wyborze rusztowania jest ich wysokość. Warto wiedzieć, czy prace zaplanowane na nich będą dotyczyły wysokich obiektów, takich jak bloki lub budynki obiektów użyteczności publicznej czy może niskich domów jednorodzinnych.
- Obciążenie rusztowania
Bardzo istotnym parametrem, który należy wziąć pod uwagę, jest dopuszczalne obciążenia rusztowania. Na obciążenie użytkowe składa się waga osób wykonujących roboty na rusztowaniu oraz ciężar niezbędnej ilości materiałów, urządzeń i narzędzi. Wyróżniamy 6 klas obciążenia pomostu roboczego. Rusztowanie klasy 1 charakteryzuje się najmniejszym dopuszczalnym obciążeniem. Najczęściej konstruowane są rusztowania spełniające wymogi klasy 3, czyli wytrzymujące obciążenie około 200 kg/m2.
Ogólne wymagania BHP dotyczące podestów roboczych oraz rusztowań
Prace na wysokościach zgodnie z obowiązującymi przepisami w Polsce zaliczane są do prac szczególnie niebezpiecznych, dlatego zarówno rusztowania, jak i podesty robocze powinny spełniać pewne wymagania.
Podesty robocze – wymagania BHP
Wymagania wyznaczone dla podestów zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. Zgodnie z wytycznymi prace na podwyższeniach do wysokości 2 metrów nad poziomem podłogi lub ziemi, do których należą między innymi drabiny, klamry i rusztowania i które nie wymagają od pracownika wychylania się podczas pracy i przyjmowania wymuszonej pozycji ciała, grożącej upadkiem z wysokości powinny odbywać się na:
- urządzeniach stabilnych i zabezpieczonych przed przewidywaną zmianą położenia oraz posiadających odpowiednią wytrzymałość na przewidywane obciążenie,
- pomoście roboczym, którego powierzchnia robocza jest wystarczająca dla pracowników, narzędzi oraz materiałów niezbędnych do wykonania zaplanowanej pracy,
- pomoście roboczym o równej i trwale zamocowanej do elementów metalowych podłodze,
- konstrukcji, na której umieszczona została czytelna informacja dotycząca wielkości dopuszczalnego obciążenia.
Rusztowania – wymagania BHP
Rusztowanie to tymczasowa konstrukcja, której celem jest zapewnienie bezpiecznego miejsca na wykonywanie pracy na wysokościach. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych, rusztowania mogą być montowane i demontowane tylko przez osobę z odpowiednimi uprawnieniami na podstawie instrukcji i dokumentów producenta rusztowań. Użytkowanie rusztowania może być dozwolone tylko i wyłącznie po dokonaniu jego odbioru przez kierownika budowy lub inną osobę posiadającą niezbędne uprawniania i potwierdzone wpisem w dzienniku budowy zawierającym informacje takie jak:
- maksymalne obciążenie rusztowania,
- przeznaczenie rusztowania,
- terminy kolejnych przeglądów rusztowania,
- wykonawcę montażu rusztowania,
- datę przekazania rusztowania do użytku.
Ponadto na użytkowanym rusztowaniu powinna umieszczona być tablica informacyjna określająca wykonawcę montażu rusztowania oraz dopuszczalne obciążenie konstrukcji. Rusztowanie powinno posiadać stabilną konstrukcję dostosowaną do charakteru pracy oraz zapewnić swobodny dostęp do stanowisk pracy. Ponadto musi posiadać poręcz ochronną oraz piony komunikacyjne. W przypadku odsunięcia rusztowania od ściany o ponad 0,2 metra niezbędne jest zastosowanie balustrady również od strony ściany.
Rusztowania należy ustawiać tak, aby zapewniać spadek umożliwiający odpływ wód opadowych.Pracownicy montujący i demontujący rusztowanie mają obowiązek być wyposażonym w szelki bezpieczeństwa zamocowane do stabilnego elementu konstrukcji rusztowania, chroniące przed upadkiem z wysokości.Poszczególne elementy rusztowania powinny być zamocowane tak, by były bezpieczne i jednocześnie zapewniały komfortowe wykonywanie pracy na wysokościach. Liczba i miejsce kotew określone jest w indywidualnym projekcie rusztowania.
W przypadku prac na rusztowaniu, wykonywanych blisko dróg, przejść lub przejazdów należy zastosować daszki i siatki ochronne. Montaż i demontażu rusztowań oraz ich eksploatacja zabronione są podczas burz, silnego wiatru, gołoledzi, śniegu, gęstej mgły, jak i również o zmroku bez wystarczającego oświetlenia.PodsumowaniePraca na rusztowaniach i na podestach roboczych do 2 m nad poziomem podłogi lub ziemi należą do prac na wysokościach szczególnie niebezpiecznych, dlatego muszą one spełniać odpowiednie wymogi. Obydwie te konstrukcje wykorzystywane są do nieco odmiennych zadań. Podesty robocze ze względu na ograniczony zasięg roboczy, używane są między innymi do malowania czy montażu instalacji elektrycznych, natomiast rusztowania ze względu na to, iż mogą osiągnąć nawet 60 metrów wysokości, wykorzystywane są do budowy domów jednorodzinnych, bloków, a nawet obiektów przemysłowych.