Ogród mieni się kolorami, kwiaty sprawiają, że przypomina łąkę i cieszą oko swoim pięknem. Nie wszystkie rośliny nadają się do ogrodu, choć zachwycają urodą i nie są specjalnie trudne w pielęgnacji. Wybierając rośliny do ogrodu, powinniśmy zwracać uwagę nie tylko na ich wygląd, ale też na to, czy nie są trujące dla ludzi i zwierząt. Jedną z roślin, która raczej nie powinna znaleźć się w ogrodzie jest tojad mocny, zwany inaczej mordownikiem. Kwiat wydziela śmiertelnie trującą substancję. Warto o nim wiedzieć coś więcej, zanim posadzi się roślinę w ogrodzie i stworzy niebezpieczeństwo dla domowników i gości.
Tojad mocny – nie tylko w ogrodach
Stare powiedzenie mówi, żeby nie zrywać roślin, których się nie zna – nie wszystkie pięknie wyglądające rośliny są bezpieczne. Bywają i takie, jak konwalia, czy tojad, których piękny wygląd może zwodniczy. Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości, co do okazu, który zwrócił naszą uwagę, lepiej postawić go w spokoju. Tojada mocnego możemy dziko w wielu regionach Polski, np.; w Sudetach, Karpatach, Górach Świętokrzyskich, Tatrach (Babia Góra, Gubałówka, Pasmo Policy, Pilsk, Barania Góra). Najczęściej rośnie w górach i na pogórzach, można go spotkać także w ziołoroślach, nad potokami oraz przy krańcach lasów.
Tojad mocny- gatunek chroniony
Wszystkie gatunki mordownika występujące naturalnie objęte są w Polsce ochroną. Oznacza to, że obowiązuje zakaz zrywania oraz niszczenia tych roślin. Przestrzeganie tego zakazu może uratować życie. Tojada mocnego nie wolno zrywać. Można mu co najwyżej zrobić zdjęcie na pamiątkę spotkania.
Wygląd rośliny
Tojad mocny osiąga wysokość nawet do trzech metrów. Ma sztywne łodygi oraz błyszczące, ciemnozielone liście i kwiaty złożone z pięciu listków, kształtem przypominające rycerski hełm. Łodygę ma wzniesioną, gruba, nierozgałęziającą się, nagą i pustą w środku, osiągającą do 150 cm wysokości. Charakterystyczną cechą rośliny jest ulistnienie skrętoległe, liście są duże, głęboko podzielone i ząbkowane. Kwiatostan znajduje się na górnej części łodygi składa się z grona lub kilku gron o fioletowo-granatowej barwie. Kwiaty są grzbieciste, o opadającym kwiecie, niezbyt duże. Górna część okwiatu hełmowata. Hełm to cecha gatunkową rośliny. W środku kwiatu znajduje się od 3 do 5 słupków otoczonych licznymi pręcikami z ciemnymi pylnikami, na szerokich, czarno-białych nitkach. Mogą występować w kolorze: błękitnym, fioletowym, różowym albo białym.
Wiele osób zachwyconych urodą tej rośliny, chce ją uprawiać w ogrodzie. Zanim zdecydujemy się na taki krok , musimy wiedzieć, że jest ona silnie toksyczna i nie polecana do ogrodu. Jest tyle równie pięknych roślin, które nie zawierają niebezpiecznych związków – lepiej dla nich znaleźć miejsce w ogrodzie.
Jak działa trucizna w tojadzie?
Tojad mocny należy do rodziny jastrowatych. nazywany jest także „mordownikiem” lub arszenikiem roślinnym. Tojad mocny to roślina silnie trująca- bezpośredni kontakt z nią należy do bardzo niebezpiecznych. Wydzielana przez niego trucizna przedostaje się przez skórę. Wszystkie części rośliny zawierają alkaloid akonitynę – związek chemiczny, który należy do najsilniejszych trucizn roślinnych. W soku „mordownika” znajdują się także inne szkodliwe substancje m.in. benzylokonina czy napelina. Już zjedzenie dwóch gramów tojadu może prowadzić do śmierci. To właśnie nim miał zostać otruty Arystoteles. W średniowieczu używano go do zatruwania strzał i mieczy. Najwięcej trucizny zawierają nasiona oraz korzenie. Okres kwitnienia przypada na lipiec- wrzesień. Objawy zatrucia tojadem mocnym które należy natychmiast zgłosić lekarzowi to; niepokój i lęk, drżenie i skurcze mięśniowe, zaburzenie czucia, drętwienie, obfite pocenie się, długotrwałe uczucie zima. Nie wolno bagatelizować najbardziej niebezpiecznych przejawów zatrucia, takich, jak; zaburzenia połykania i rytmu serca oraz drgawek.
W ogrodzie można uprawiać tojad ogrodowy, niewykazujący tak wielkiej toksycznej, jak inne gatunki jak inne gatunki opisywanej rośliny.
