Burza połączona z wyładowaniami elektrostatycznymi, nazywanymi piorunami, to zjawisko malownicze, ale też niebezpieczne. Uderzenie pioruna w dom mieszkalny może zniszczyć znajdujące się w domu urządzenia elektryczne, a nawet spowodować pożar. Dom można zabezpieczyć przed piorunami za pomocą zewnętrznych i wewnętrznych instalacji.
Ubezpieczenie od skutków uderzenia pioruna
Ubezpieczenie domu, które jest oferowane przez wiele działających w Polsce firm ubezpieczeniowych, m.in. firmy Proama, Warta i Compensa, obejmuje najczęściej skutki uderzenia pioruna oraz przepięć. Do takiego ubezpieczenia często dodawane są produkty dodatkowe, takie jak np. ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków (NNW), dzięki któremu, jeśli w przypadku pożaru któryś z domowników dozna uszczerbku na zdrowiu, będzie mógł otrzymać odszkodowanie.
Zewnętrzna ochrona budynku – instalacja odgromowa
Zewnętrzna ochrona przeciwpiorunowa budynku opiera się na systemie zwodów poziomych i pionowych, które są instalowane na dachu budynku oraz wzdłuż jego ścian. Wykonane są one najczęściej z metali takich jak aluminium, miedź i ocynkowana stal. Zwody odprowadzają prąd z pioruna do uziemienia. Instalowane są w miejscach, które nazywane są strefami ochronnymi, czyli przede wszystkim na krawędziach dachu, kalenicy oraz wypustach. Do zwodów muszą być podłączone wszystkie metalowe elementy wystające poza zwody, m.in. kominy, anteny i maszty, na nich montuje się zwody pionowe. Uziemione lub podłączone do instalacji odgromowej muszą zostać też metalowe elementy kolektorów słonecznych.
Innym rodzajem instalacji odgromowej jest system z jednym tylko przewodem, tzw. aktywnym piorunochronem, który „ściąga” piorun do uziemienia. Taki przewód wystaje nieco nad budynkiem i otacza go swego rodzaju kopułą ochronną. Dzięki temu taki przewód ma szerszy zakres działania i nie trzeba montować na dachu dodatkowych zwodów. To sprawia, że budynek jest bardziej estetyczny niż wtedy, kiedy zostaje „odrutowany” zwodami poziomymi i pionowymi.
Na instalację zewnętrznego systemu odgromowego najlepiej zdecydować się jeszcze w trakcie budowy domu, ponieważ montaż na zamieszkałym budynku wiąże się często z koniecznością częściowej rozbiórki dachu, naraża też na uszkodzenia elewację domu.
Wewnętrzna ochrona budynku – instalacja przeciwprzepięciowa
Piorun, który uderzy w sieć energetyczną przebiegającą w pobliżu domu, może doprowadzić do przepięcia w instalacji elektrycznej. Skutkiem przepięcia najczęściej jest uszkodzenie elektrycznych urządzeń domowych, co czasem może prowadzić do wybuchu pożaru. Jak podaje Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej aż 5242 pożary, do których doszło w 2014 r., wywołane były przez nieprawidłowe działanie urządzeń, instalacji elektrycznych, przewodów, osprzętu oświetlenia oraz odbiorników.
Najczęściej stosowanym zabezpieczeniem przed piorunami jest montaż ograniczników. Kiedy napięcie w sieci gwałtownie wzrośnie, obcinają one lub redukują je. Dzięki temu prąd nie zdąży dotrzeć do urządzeń elektrycznych.
Zabezpieczeniem przed konsekwencjami uderzenia pioruna
W wielu wypadkach, nawet pomimo zainstalowania zewnętrznych i wewnętrznych systemów ochronnych, uderzenia pioruna nie da się uniknąć. Jedyne, co można wtedy zrobić, to zminimalizować skutki szkód, które wyrządził. We wczesnym wykryciu pożaru pomoże zainstalowanie czujników dymu w pomieszczeniach, w których znajdują się urządzenia elektryczne. Kiedy pojawi się dym albo temperatura otoczenia niebezpiecznie wzrośnie, urządzenie zacznie emitować ostrzegawczy sygnał dźwiękowy albo optyczny. Takie czujniki można zintegrować z systemem alarmowym, a informacje o zagrożeniu mogą być przesyłane na urządzenia mobilne właściciela domu lub bezpośrednio do agencji ochrony.