Samodzielne wykonywanie prac budowlanych to oszczędność finansowa, możliwość nauczenia się czegoś nowego i ogrom satysfakcji! Właśnie dlatego warto dowiedzieć się, jak poprawnie wykonać tę czynność i spróbować samodzielnie poradzić sobie z remontem.
Podstawy gipsowania
Przed malowaniem, tapetowaniem czy jakimikolwiek wykańczaniem ścian, najpierw wykonuje się gipsowanie. Głównym jego celem jest stworzenie gładkiej, równej powierzchni. Nie chodzi jednak wyłącznie o aspekt estetyczny. Odpowiedni rodzaj gipsu może spełniać znacznie więcej funkcji, np. zapewniać ochronę mikrobiologiczną, zabezpieczając przed powstawaniem grzybów w wilgotnych pomieszczeniach lub posłużyć jako spoiwo do płyt kartonowo-gipsowych.
Przygotowanie powierzchni ściany do pracy
Pierwszym krokiem w gipsowaniu powinno być odpowiednie przygotowanie powierzchni roboczej. Ścianę należy wyczyścić – wyciąga się ze ściany gniazdka oraz wszelkiego rodzaju kołki i gwoździe, na których umieszczone są półki czy obrazy, zabezpiecza się kaloryfery i inne elementy. Warto też za pomocą szpachli usunąć wszelkie fragmenty tynku, które i tak ledwo trzymają się już ścian. Jeżeli ściany są tłuste, co zdarza się np. w pobliżu okapów kuchennych, to warto je dokładnie wyczyścić.
Gruntowanie
Gruntowanie poprawia przyczepność kolejnych warstw, wyrównuje powierzchnię i przede wszystkim – tworzy powłokę nieprzepuszczalną dla wilgoci. Dzięki temu ściany nie będą wpijać wody z masy służącej do szpachlowania, co mogłoby się skończyć pękaniem murów. Szczególnie ważne jest pamiętanie o tym etapie, gdy pracuje się na nowych ścianach lub świeżo położonych tynkach.
Impregnat gruntujący może być stosowany jedynie w temperaturze powyżej 10 stopni Celsjusza. Preparat nakłada się na ścianę za pomocą pędzla lub wałka, najczęściej tworząc pojedynczą warstwę. Należy odczekać z wykonywaniem kolejnych prac do momentu wyschnięcia. Producent zwykle podaje przybliżony czas, jaki będzie potrzebny – najczęściej od 4 do 24 godzin.
Szpachlowanie
Kolejnym etapem będzie nałożenie gładzi lub tynku gipsowego. Tę pierwszą kładzie się na grubość 2-3 mm, pokrywa się nią powierzchnie betonowe lub tynki cementowe i cementowo-wapienne. Postawienie na tynk wiąże się z wykonywaniem grubszej warstwy, bo powinna mieć ona około 2 cm. Ten materiał nie wymaga stosowania dodatkowego wygładzania, świetnie się sprawdza na cegłach i betonach. Do jego nakładania często stosuje się agregat tynkarski, chociaż zadanie to z powodzeniem można wykonywać ręcznie.
Wymieszany materiał nakłada się na ścianę, nie tylko wyrównując ją, ale też zakrywając poprowadzone kable czy osadzając puszki, w których potem znajdą się kontakty i włączniki światła. Do tynkowania potrzebne będą szpachelka i paca. Szpachelka stanowi narzędzie, za pomocą którego tynki i gładzie rozprowadza się po powierzchni. Z kolei paca służy do równomiernego wygładzenia materiału na ścianie. Jest szczególnie przydatna w ostatnim etapie prac, gdy celem jest rozłożenie gładzi na całej powierzchni. Masę powinno się nakładać z dołu do góry, a następnie rozcierać do boku. Ubytki usuwa się pociągnięciami ku dołowi.
Gipsowanie
Nakładanie gładzi gipsowej to ostatni krok w stronę stworzenia równej, gładkiej ściany. Sypką zaprawę można wymieszać z wodą za pomocą mieszarki lub wiertarki z mieszadłem. Będzie to znacznie szybsze i precyzyjniejsze, niż wykonywanie tego ręcznie. Gładź gipsową można też nakładać maszynowo z użyciem agregatu. Wypełnia ona te najmniejsze ubytki, które ostały się na ścianie, czyli wszelkiego rodzaju rysy czy zacieki. Warto pamiętać, że lepiej nie przygotowywać zaprawy na zapas, bo może to poskutkować stwardnieniem masy podczas dłuższej przerwy w pracy. Taki produkt nie nada się już do użytku. Gładź gipsową nakłada się pacą równomiernie na powierzchni ściany.
Ostatni szlif
Gdy już gładź gipsowa na ścianie zwiąże się, należy ją wyszlifować. Używa się w tym celu papieru ściernego o granulacji 100-150 oraz kostki do szlifowania, która szczególnie przydaje się podczas pracy przy narożnikach. Papier ścierny nakłada się na odpowiednią pacę i okrężnymi ruchami rozprowadza po powierzchni. Wszystkie warstwy powinno się nakładać w kierunku od jednej krawędzi do drugiej i nie inaczej jest podczas szlifowania. Rozpoczyna się od jednego narożnika, aby wkrótce przesuwać się w stronę kolejnego.
Szlifierka do gipsu stanowi nieocenioną pomoc na tym etapie prac. Ogranicza używanie siły mięśni, która byłaby konieczna przy ręcznym szlifowaniu pacą. Jeżeli remontowane jest jedno czy dwa pomieszczenia, to sięgnięcie po elektronarzędzie nie będzie konieczne, jednak przy większym areale trudno wyobrazić sobie inną metodę pracy, bo zajęłoby to znacznie więcej czasu.
Szeroko polecanym narzędziem jest szlifierka przegubowa Metabo. Do urządzenia można przyczepić odkurzacz, dzięki czemu od razu podczas pracy usuwane są zanieczyszczenia. Ten model posiada długie ramię robocze, dzięki czemu sięganie w wyższe warstwy ścian czy sufitów staje się prostsze. Wygodnym rozwiązaniem są także regulowane obroty czy dodatkowe światło LED doświetlające obszar roboczy. Często na ścianę rzuca się mocne światło halogenowe, aby przyjrzeć się, czy nie zostało pominięte jakieś wgłębienie czy rysa. Mając lampkę w narzędziu, często da się takie niedopracowane punkty zauważyć znacznie wcześniej.
Gipsowanie na mokro
Szlifowanie nie zawsze musi być koniecznością. Jeżeli gładź gipsowa zostanie położona na mokro, to uniknie się sypiącego dookoła pyłu i skróci czas pracy. Wszystkie poprzednie etapy gipsowania wykonuje się tak samo, z tą różnicą, że jeszcze zanim gładź zacznie wiązać, należy ją wyrównywać. Przez cały czas nakładanie warstwy powinno odbywać się z najwyższą starannością, a ostatni punkt to wygładzenie za pomocą stalowej pacy delikatnie nawilżonej wodą.